ΕΛ/ΛΑΚ | creativecommons.gr |
freedom

Open Access Button

Όσοι βρίσκονται σε ακαδημαϊκούς χώρους ή σε χώρους που ασχολούνται με την έρευνα γνωρίζουν πολύ καλά την αξία της πρόσβασης σε επιστημονικές δημοσιεύσεις, οι οποίες παρέχουν τη βάση για την ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας. Δυστυχώς τις περισσότερες φορές απαιτείται από τον ενδιαφερόμενο να πληρώσει κάποιο χρηματικό αντίτιμο, συχνά αρκετά μεγάλο, για να αποκτήσει πρόσβαση στη δημοσίευση που αναζητά, παρόλο που η αντίστοιχη έρευνα έχει χρηματοδοτηθεί από δημόσια κονδύλια.

Το Open Access Button δίνει στον καθένα την ευκαιρία να συμβάλλει, ωστε να αλλάξει αυτή η κατάσταση.

Πρόκειται για ένα project που παρέχει άμεση και εύκολη πρόσβαση σε ανοιχτές δημοσιεύσεις και δίνει τη δυνατότητα σε ερευνητές να φτιάξουν λίστες με επιθυμητές δημοσιεύσεις. Βασικοί του στόχοι είναι η διεύρυνση της παραπάνω πρακτικής και η υποστήριξη και διάδοσή της στο ευρύ κοινό.

Η λειτουργία του είναι εξαιρετικά απλή και εύκολη, όπως μπορεί κανείς να διαβάσει από το σχετικό site:

  • Την επόμενη φορά που θα σου ζητηθεί να πληρώσεις για να αποκτήσεις πρόσβαση σε ακαδημαϊκή έρευνα πάτα το Open Access Button
  • Το Open Access Button θα αναζητήσει στο διαδίκτυο μια ελεύθερη έκδοση της συγκεκριμένης δημοσίευσης και αν δεν τη βρει θα στείλει email στο συγγραφέα και θα αναζητήσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δημοσίευση αυτή
  • Εάν καταφέρεις να αποκτήσεις πρόσβαση στην πληροφορία που αναζητάς, τότε έχεις κάνει πρόοδο με την εργασία σου. Διαφορετικά η ιστορία σου θα βοηθήσει να αλλάξει το σύστημα δημοσιεύσεων, ώστε να παύσουν να υπάρχουν τέτοιες ιστορίες μελλοντικά

Πως λειτουργεί

Αναζήτηση δημοσιεύσεων ανοιχτής πρόσβασης

Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύονται σε επιστημονικά περιοδικά, τα οποία ζητούν χρηματικό αντίτιμο για δημοσιεύσεις, αντίγραφα των οποίων μπορούν μερικές φορές να βρεθούν δωρεάν σε άλλα μέρη. Αυτά τα αντίγραφα έχουν το ίδιο περιεχόμενο, αλλά ενδέχεται να τους λείπει η μορφοποίηση του τελικού κειμένου, ή να πρόκειται για εκδόσεις πριν την αξιολόγηση. Τέτοια αντίγραφα μπορούν να ανακτηθούν από ερευνητικά αποθετήρια, από το δικτυακό τόπο του συγγραφέα και από διάφορα άλλα μέρη όπου έχουν αρχειοθετηθεί.
Προκειμένου να εντοπιστεί το αντίγραφο, το Open Access Button αναζητάει στο Google Scholar και το CORE.

Εμπλουτίζοντας την πληροφορία ή την έρευνα σχετικά με τις διαθέσιμες δημοσιεύσεις

Εάν το Open Access Button δεν εντοπίσει κάποιο αντίγραφο, στόχος του είναι να δημιουργήσει ένα. Αυτό δεν είναι πάντα εύκολη διαδικασία και για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται διάφορες προσεγγίσεις. Αρχικά αποστέλλει ένα email στο συγγραφέα της έρευνας και του ζητάει να διαθέσει κάποιο αντίγραφο με ανοιχτή πρόσβαση. Όταν το κάνει αυτό, το σύστημα στέλνει το σχετικό link σε όσους έχουν δηλώσει ενδιαφέρον για τη δημοσίευση.
Κατά δεύτερον δημιουργεί μία σελίδα για κάθε δημοσίευση για την οποία υπάρχει ενδιαφέρον, γύρω από την οποία χτίζεται μια κοινότητα ανθρώπων με κοινά ερευνητικά ενδιαφέροντα.
Τέλος, οικοδομεί τρόπους εντοπισμού της σχετιζόμενης πληροφορίας με κάποια δημοσίευση, όπως τα στοιχεία που έχουν χρησιμοποιηθεί, σχόλια από ανθρώπους που την έχουν διαβάσει, σχετικές πληροφορίες και περιλήψεις.

Δημόσια υπεράσπιση της ανοιχτής πρόσβασης

Οι ιστορίες και τα δεδομένα που συλλέγονται από το Button αξιοποιούνται για τη δημόσια υπεράσπιση της ανοιχτής πρόσβασης σε επιστημονικές δημοσιεύσεις. Παράλληλα αξιοποιούνται για την υποστήριξη δράσεων καμπανιών και ομάδων διάδοσης της ανοιχτής πρόσβασης.

Το κίνημα για την Ανοιχτή Πρόσβαση λαμβάνει διαστάσεις τα τελευταία χρόνια ανάμεσα σε οργανισμούς χρηματοδότησης έρευνας, πανεπιστημιακούς και ανεξάρτητους φορείς και φοιτητικές οργανώσεις.

Για να συμβάλλεις και εσύ ενεργά σε αυτό, μάθε τι μπορείς να κάνεις διαθέτοντας 1, 10, 30 λεπτά ή μία ώρα από το χρόνο σου.

Leave a Comment