“Community over Commercialization” είναι το θέμα της φετινής Διεθνούς Εβδομάδας Ανοιχτής Πρόσβασης (23-29 Οκτωβρίου). Αυτό το θέμα ενθαρρύνει μια ειλικρινή συζήτηση σχετικά με το ποιες προσεγγίσεις για την ανοιχτή γνώση δίνουν προτεραιότητα στα συμφέροντα του κοινού και της ακαδημαϊκής κοινότητας — και ποιες όχι.
Η Σύσταση της UNESCO για την Ανοιχτή Επιστήμη, που εγκρίθηκε από τα 193 κράτη μέλη της, υπογραμμίζει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην κοινότητα έναντι της εμπορευματοποίησης και να υπάρχει πρόληψη ενάντια «στην άδικη άντληση κερδών από δημόσια χρηματοδοτούμενες επιστημονικές δραστηριότητες» και την υποστήριξη «μη εμπορικών εκδοτικών μοντέλων και συνεργατικών δημοσίευση μοντέλων χωρίς χρεώσεις επεξεργασίας άρθρου».
Όταν τα εμπορικά συμφέροντα έχουν προτεραιότητα σε σχέση με εκείνα των κοινοτήτων που επιδιώκει να εξυπηρετήσει η έρευνα, προκύπτουν πολλά σχετικά ζητήματα.
Η Εβδομάδα Ανοιχτής Πρόσβασης παρέχει την ευκαιρία στα άτομα να συζητήσουν ερωτήσεις που είναι πιο σχετικές στο τοπικό τους πλαίσιο. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Τι χάνεται όταν ένας συρρικνούμενος αριθμός εταιρειών ελέγχουν την παραγωγή γνώσης και όχι οι ίδιοι οι ερευνητές;
- Ποιο είναι το κόστος των επιχειρηματικών μοντέλων που εδραιώνουν ακραία επίπεδα κέρδους;
- Πότε η συλλογή και η χρήση προσωπικών δεδομένων αρχίζει να υπονομεύει την ακαδημαϊκή ελευθερία;
- Μπορεί η εμπορευματοποίηση να λειτουργήσει ποτέ προς υποστήριξη του δημόσιου συμφέροντος;
- Ποιες επιλογές για τη χρήση υποδομής ελεγχόμενης από την κοινότητα υπάρχουν ήδη που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν καλύτερα τα συμφέροντα της ερευνητικής κοινότητας και του κοινού (όπως preprint servers, αποθετήρια και ανοιχτές πλατφόρμες δημοσίευσης); Πώς μπορούμε να αλλάξουμε την προεπιλογή προς τη χρήση αυτών των επιλογών με γνώμονα την κοινότητα;
Επιλεγμένο από τη Συμβουλευτική Επιτροπή της Εβδομάδας Ανοιχτής Πρόσβασης, το φετινό θέμα παρέχει την ευκαιρία να ενωθούμε, να αναλάβουμε δράση και να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία του κοινοτικού ελέγχου των συστημάτων ανταλλαγής γνώσεων.
Το Open Access Week 2023 θα διεξαχθεί από τις 23 έως τις 29 Οκτωβρίου. Ωστόσο, οποιοσδήποτε ενθαρρύνεται να φιλοξενεί συζητήσεις και να αναλαμβάνει δράση όποτε είναι καταλληλότερο κατά τη διάρκεια του έτους και να προσαρμόζει το θέμα και τις δραστηριότητες στο τοπικό τους πλαίσιο.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη Διεθνή Εβδομάδα Ανοιχτής Πρόσβασης, επισκεφθείτε το openaccessweek.org. Το επίσημο hashtag στο twitter για την εβδομάδα είναι #OAWeek.