Στις 16 Ιουνίου η Βελγική Ομοσπονδιακή Βουλή νομοθέτησε υπέρ της ελευθερίας πανοράματος. Ο νέος νόμος, που ελευθερώνει πνευματικά δικαιώματα που αφορούν κτίρια και γλυπτά που εκτίθενται δημόσια σε μόνιμη βάση στο Βέλγιο, τίθεται σε εφαρμογή την Παρασκευή, 15 Ιουλίου 2016.
Τα πνευματικά δικαιώματα παρέχουν στον κάτοχό τους αποκλειστικότητα στο δικαίωμα να επιτρέπει τη δημιουργία και τη διανομή παράγωγων έργων από αυτά. Η ελευθερία πανοράματος είναι εξαίρεση στον κανόνα των νόμων περί πνευματικής ιδιοκτησίας, η οποία ισχύει σε διάφορες χώρες και επιτρέπει τη λήψη φωτογραφιών ή βίντεο, ή τη δημιουργία άλλων εικόνων όπως πινάκων ζωγραφικής, και τη δημοσίευσή τους, από κτίρια ή κάποιες φορές γλυπτά και άλλα καλλιτεχνικά έργα που είναι μόνιμα τοποθετημένα σε δημόσιο χώρο, χωρίς να θεωρείται πως παραβιάζονται τα πνευματικά δικαιώματα που μπορεί να ισχύουν για τα έργα αυτά. Οι ρήτρες και/ή η νομολογία για την ελευθερία πανοράματος περιορίζουν το δικαίωμα των κατόχων των πνευματικών δικαιωμάτων των δημόσια και μόνιμα εκτιθέμενων έργων, να αναλαμβάνουν δράση εναντίων των δημιουργών και των διανομέων των εικόνων που αναπαράγουν τα έργα τους αυτά.
Το Βέλγιο, σε αντίθεση με την Ολλανδία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, δεν είχε ως τώρα ελευθερία πανοράματος. Ως αποτέλεσμα αυτού οι φωτογραφίες όποιου κτιρίου ή δημόσιου έργου τέχνης του οποίου ο δημιουργός δεν είχε πεθάνει 70 ή περισσότερα χρόνια πριν, δεν επιτρεπόταν να δημοσιεύονται ελεύθερα, διότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας δεν είχαν ακόμη λήξει. Για τη Βικιπαίδεια αυτό είναι πρόβλημα, καθώς δεν καθίσταται δυνατή η εικονογράφηση σχετικά με την σύγχρονη τέχνη και την αρχιτεκτονική.
Η Βικιπαίδεια γιορτάζει αυτό το σημαντικό πολιτιστικό γεγονός γιατί στις 15 Ιουλίου, εικόνες από μνημεία του Βελγίου θα μπορούν να προστεθούν σε λήμματα της Βικιπαίδειας. Η Wikimedia Belgium θα γιορτάσει το γεγονός στις 15 Ιουλίου 2016, στο Βασιλικό Ινστιτούτο για την Πολιτιστική Κληρονομιά στις Βρυξέλλες, στις 19:00.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ελευθερία πανοράματος. Σήμερα η Βικιπαίδεια δεν μπορεί να έχει φωτογραφίες κανενός μοντέρνου κτιρίου ή γλυπτού που εκτίθεται μόνιμα σε εξωτερικό χώρο στην Ελλάδα, χωρίς έγγραφη άδεια του αρχιτέκτονα ή του καλλιτέχνη, πέρα από πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Πηγή άρθρου: https://el.wikipedia.org
Διαβάστε περισσότερα:
Για την Ελευθερία πανοράματος
Για την διαβούλευση της Ευρωπαϊκή επιτροπής για την Ελευθερία Πανοράματος
Εδώ λέει πως η Ελλάδα έχει υιοθετήσει την οδηγία από το 2003 https://en.wikipedia.org/wiki/Copyright_Directive#Implementation_by_member_states
H οδηγία του 2003 δεν εξασφαλίζει την ελευθερία πανοράματος για χρήση στην wikipedia. Δεν επιτρέπεται να μοιραζόμαστε φωτογραφίες μνημείων *ελεύθερα*
Η ευρωπαϊκή οδηγία του 2001 λέει στο άρθρο 5 παρ 3 (http://www.dpa.gr/pls/portal/docs/PAGE/APDPX/LAW/RELATIVELAW/DIRECTIVE_COPYRIGHT_EL.PDF)
” Τα κράτη µέλη µπορούν να προβλέπουν εξαιρέσεις ή περιορισµούς στα δικαιώµατα που αναφέρονται στα άρθρα 2 και 3, στις ακόλουθες περιπτώσεις:
[…]
η) χρήση έργων, όπως αρχιτεκτονικών έργων ή γλυπτών, ευρισκοµένων µονίµως σε δηµόσιους χώρους,”
Στο άρθρο των Χρυσοπούλου Σοφία, Λεφάκης Παναγιώτη (http://aeiforia.for.auth.gr:8080/Portals/0/%CE%A7%CE%A1%CE%A5%CE%A3%CE%9F%CE%A0%CE%9F%CE%A5%CE%9B%CE%9F%CE%A5-%CE%9B%CE%95%CE%A6%CE%91%CE%9A%CE%97%CE%A3%20%CE%95%CF%80%CE%B5%CF%84%20%20%CE%A3%CF%84%CE%AC%CE%BC%CE%BF%CF%85.pdf) αναφέρεται:
“Σχετικά με ορισμένες μόνιμες πράξεις αναπαραγωγής τα κράτη μέλη μπορούν
να προβλέπουν εξαιρέσεις ή περιορισμούς από το δικαίωμα αναπαραγωγής που
προβλέπεται στο άρθρο 5 §2 α-ε της Οδηγίας και αν οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν
εύλογη αποζημίωση. Οι εξαιρέσεις αυτές δεν προβλέπονται από το νόμο 3057/2002
γιατί ήδη υπάρχουν στον νόμο 2121 […] 26 (χρήση έργων με εικόνες σε δημόσιους χώρους)”
Ο νόμος 2121/1993 άρθρο 26 λέει:
“Επιτρέπεται, χωρίς άδεια του δημιουργού και χωρίς αμοιβή, η περιστασιακή αναπαραγωγή και διάδοση με μέσα μαζικής επικοινωνίας εικόνων με έργα αρχιτεκτονικής, εικαστικών τεχνών, φωτογραφίας ή εφαρμοσμένων τεχνών, που βρίσκονται μονίμως σε δημόσιο χώρο.”
Μια φωτογραφία που μοιράζεται με ελεύθερη άδειας χρήσης (GFDL, GPL, cc-by-sa-3.0) στην wikipedia ή στο blog του κάνοντας την διάθέσιμη για χρήση και επανάχρηση, δεν αποτελεί περιστασιακή αναπαραγωγή, και δεν την καλύπτει το άρθρο